Mục Lục
Tách biệt thang máy với khu dân cư
Trong các khu dân cư, để giảm thiểu tác động của tiếng ồn và rung động từ thang máy tòa nhà cao tầng đến môi trường xung quanh, có hai phương pháp được áp dụng trong giai đoạn thiết kế toà nhà.
Thứ nhất là tách các không gian nhạy cảm với tiếng ồn như phòng ngủ và phòng khách ra khỏi khu vực thang máy hoặc đường hầm thang máy. Thứ hai là sắp xếp một không gian cách ly giữa các phòng tiếp giáp với đường hầm thang máy để tăng độ dày của lớp bê tông và tường đường hầm thang máy, và bổ sung một số thành phần của tòa nhà tương tự như các thay đổi chi tiết của đường hầm thang máy.
Phương pháp hiệu quả nhất để giảm thiểu tác động của tiếng ồn và rung động từ thang máy trong các toà nhà cao tầng chạy với tốc độ cao là tách thang máy ra khỏi khu vực dân cư.
Bằng cách so sánh kết quả đo tiếng ồn từ trường hợp khi thang máy cạnh phòng khách hoặc phòng ngủ, như trong hình bên dưới, với kết quả đo tiếng ồn từ trường hợp khi thang máy được tách ra khỏi khu dân cư, ta có thể xác nhận hiệu quả của phương pháp này.
Kết quả đo đã xác nhận được rằng tiếng ồn giảm xuống còn từ 10-20 dB trong dải tần số > 125 Hz khi thang máy được tách ra khỏi khu dân cư.
Tuy nhiên, trong khu vực xây dựng giới hạn, thiết kế căn hộ với mật độ cao phải được tối ưu và nếu xét đến các điều kiện ràng buộc thiết kế như ánh sáng ban ngày, tầm nhìn và chức năng không gian, có trường hợp không thể tách các không gian nhạy cảm với tiếng ồn như phòng khách và phòng ngủ. Trong trường hợp này, phải tìm ra các giải pháp thiết kế thứ hai.
Thiết kế không gian đệm giữa khu vực thang máy & khu dân cư
Trong các căn hộ chung cư cao tầng, vấn đề tiếng ồn và rung động từ thang máy cũng gây ra ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người dân. Hình dưới đây minh họa cho việc thang máy chạy sát vách phòng ngủ dẫn đến việc tiếng ồn và rung động được truyền trực tiếp vào phòng. Trường hợp phòng tắm có ảnh hưởng nhỏ hơn đến môi trường sống, còn phòng ngủ có thể làm ảnh hưởng đến giấc ngủ và thời gian nghỉ ngơi của người dân.
Để giảm thiểu ảnh hưởng của tiếng ồn và rung động, tường chịu lực của thang máy được thiết kế với độ dày 200 mm, giúp cản trở tiếng ồn truyền qua không khí. Tuy nhiên, hiệu quả cản trở tiếng ồn truyền qua vật liệu chịu lực không cao. Do đó, để giảm thiểu sự truyền tải tiếng ồn truyền qua vật liệu chịu lực, có thể đặt tủ quần áo như trong hình b. Để kiểm tra hiệu quả của việc này, đo đạc tiếng ồn trong một phòng ngủ có tủ quần áo chia sẻ tường với thang máy được so sánh với trường hợp không có tủ trong cùng điều kiện.
Kết quả cho thấy, việc lắp đặt tủ quần áo giúp giảm độ ồn lên tới ~7,6 dB, mặc dù phòng ngủ trong hình b có hình dạng khác với phòng ngủ hình chữ nhật thông thường trong hình a. Việc giảm tiếng ồn này được thực hiện chủ yếu bằng cách sử dụng các vật liệu hấp thụ âm thanh như chăn và quần áo để giảm tiếng ồn hoặc cách âm để ngăn tiếng ồn truyền qua vật liệu. Hơn nữa, việc lắp đặt tủ quần áo cũng giúp kiểm soát hiện tượng của sóng âm trong dải tần thấp.
Thay đổi chi tiết của hành lang thang máy
Thang máy chạy ở tốc độ 120 m/phút thường được lắp đặt ở các toà nhà cao tầng từ 26 tầng trở lên. Các toà nhà có hơn 40 tầng, thang máy sẽ có tốc độ ở 180 m/phút. Các thang máy chạy ở tốc độ cao thường gây ra hiện tượng hỗn loạn không khí dẫn đến ma sát không khí và gây ra nhiều loại tiếng ồn khác nhau. Để giảm tiếng ồn và rung do thang máy chạy tốc độ cao trong các tòa nhà cao tầng, cần áp dụng các giải pháp thiết kế sau đây:
(1) Tiếng ồn ma sát không khí
Khi thang máy chạy tốc độ cao trong hành lang thang máy (Hình 2a), không khí bị nén theo hướng phòng máy và tạo ra hiệu ứng piston thang máy làm tăng áp suất không khí. Không khí được nén đi qua khe hẹp giữa phòng máy và hành lang thang máy lên phía trên của phòng máy, tạo ra tiếng ồn được gọi là tiếng ma sát không khí.
Tiếng ồn ma sát không khí trở nên to hơn khi diện tích khe hẹp nhỏ hơn so với diện tích của phòng máy, đặc biệt là khi tốc độ thang máy nhanh hơn. Khi hai thang máy chạy cùng lúc và cùng hướng, tiếng ồn còn to hơn. Tuy nhiên, với tốc độ 120 m/phút cho một thang máy và 180 m/phút cho hai thang máy, không có vấn đề gì xảy ra. Cần lưu ý rằng diện tích của hành lang thang máy phải được thiết kế lớn hơn bình thường khoảng 40% ở tốc độ cao như Hình 2b.
(2) Tiếng ồn đi qua phần hẹp
Tiếng ồn đi qua phần hẹp còn được gọi là “puff noise” là tiếng ồn được tạo ra khi thang máy đi qua các bộ phận nhô ra bên trong hành lang thang máy (do cơ chế cấu trúc hoặc dùng cho bộ phận dẫn đường thang máy) hình 3a dẫn đến gia tăng áp suất và làm tăng tiếng ồn. Ở các toà nhà cao tầng, các phần nhô ra này được thiết kế theo từng tần & do đó tiếng ồn phát sinh lặp đi lặp lại qua các tầng.
Để giảm thiểu tiếng ồn này, cần thiết kế các bộ phận bên trong hành lang thang máy sao cho không nhô ra. Nếu không thể tránh khỏi các bộ phận nhô ra thì có thể lắp đặt một tấm trượt không khí để giảm thiểu áp lực gió gây ra tiếng ồn. Góc nghiêng của tấm trượt không khí là 4-8°. Giải pháp này được áp dụng cho thang máy chạy ở tốc độ cao.
(3) Tiếng do ồn lưu lượng khí nén
Khi có nhiều hơn hai thang máy được lắp đặt trong các tòa nhà cao tầng có hơn 20 tầng và bốn gia đình trên mỗi tầng, thì thường sẽ có nhiều hơn một thang máy trong cùng một khoang (Hình 4a), và dòng khí bị nén lại tạo ra tiếng ồn được gọi là tiếng ồn inrush. Tiếng ồn này thường xuyên xảy ra khi một thang máy chạy với tốc độ cao. Tiếng ồn do lưu lượng khí nén này được hình thành do sự nén lại nhanh chóng của không khí khi thang máy chạy vào khoang hành lang.
Phương pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề này là không có khoang thang máy đơn; tuy nhiên, trong trường hợp không thể tránh khỏi việc này do hạn chế kết cấu, có thể xem xét hai giải pháp.
Đầu tiên, tương tự như Hình 4b, có thể đặt các lỗ thông gió ở một bên hoặc cả hai bên của tường khoang hành lang thang máy. Kích thước của lỗ thông gió thay đổi tùy thuộc vào kích thước và tốc độ của thang máy; tuy nhiên, nếu được thiết kế trong khoảng 1,5 m2 thì không gây khó khăn. Nếu khó để đặt lỗ thông gió, tường khoang thang máy có thể được mở rộng sao cho diện tích sàn của khoang hành lang thang được tăng lên hơn 40%.
(4) Tiếng chênh lệch áp suất
Thường thì, thang máy cao tầng tạo ra một sự khác biệt áp suất giữa sàn đợi và thang máy. Do đó, không khí lưu thông vào và ra khỏi thang máy từ khoảng cách xung quanh cửa sàn đợi; vào lúc đó, tiếng ồn sẽ phát sinh và được gọi là tiếng ồn do chênh lệch áp suất.
Đặc biệt, tiếng ồn này trở nên tệ hơn khi không khí trong máy sưởi khi mùa đông lưu thông trong thang máy và khi thang máy đi lên.
Giải pháp cho vấn đề này là thiết kế một cửa vào có hai lớp hoặc một cửa quay để không khí lạnh bên ngoài không vào trong tòa nhà cao ốc. Hơn nữa, nên được thiết kế với chi tiết chắn không khí giữa và xung quanh khung mở thang máy của sàn đợi bao gồm cửa sàn đợi, rãnh và thành đỡ của thang máy.
Giải pháp chống ồn hỗ trợ phương án thiết kế cho thang máy
Xem thêm: Giải pháp chống rung chống ồn cho thang máy
Khi phương án thiết kế chống ồn cho thang máy không khả thi, hoặc giải pháp thiết kế đã được áp dụng nhưng thang máy vẫn còn ồn; thì một giải pháp bổ trợ là sử dụng vật liệu cách âm chuyên dụng là điều thật sự cần thiết.
Như đã trình bày trong bài viết Vùng tần số của tiếng ồn & rung động trong thang máy , bản chất của tiếng ồn là tần số, do vậy phải giải quyết được vùng tần số tiếng ồn thấp & cao. Giải pháp thiết kế thang máy chống ồn chỉ hạn chế phát sinh của tiếng ồn, phần tiếng ồn còn sót lại rất cần được hấp thụ bởi một vật liệu cách âm chuyên dụng.
Và đó là lúc giải pháp vật liệu cách âm ASV của Hitta phát huy tối đa được những ưu điểm khác biệt bởi các đặc tính của vật liệu bao gồm:
- Hấp thụ va đập / Hấp thụ rung động.
- Giảm xóc đáng kể.
- Dập tắc rung động từ thành phần khác vào cabin thang máy.
- Chống mài mòn và lão hóa tuyệt vời.
- Lấp đầy những khoảng trống khiến các bề mặt khác nhau tiếp xúc với nhau – gây ra rung động.
- Dán được trên các bề mặt không đồng đều – không khớp.
- Mềm, dẻo, cực kì dễ thi công.
Sản phẩm chống ồn & chống rung động (Damping-tape) ASV-1102 là vật liệu cao su Butyl biến tính tự dính. Có khả năng bám dính tốt trên các bề mặt khác nhau. Có chức năng hấp thụ, dập tắt sự rung động và tiếng ồn ở cả 3 dãy tần số cao, trung bình & thấp rất thích hợp cho cách âm, chống ồn thang máy đặc biệt là các chung cư cao tầng.
Cơ chế của vật liệu (Damping-tape) ASV-1102 là dập tắt âm thanh và rung động nhờ vào khả năng dám dính và mạch polyme đặc biệt, hấp thụ năng lượng âm thanh & rung động nhờ cấu trúc xốp.
Bài viết có thể bạn quan tâm:
Thông tin liên hệ
Hitta JSC là nhà cung cấp các sản phẩm & giải pháp chống ồn, chống rung động hàng đầu tại Việt Nam, nổi tiếng với các sản phẩm thương hiệu Hitta, chúng tôi đã thành công với các giải pháp cho thang máy và các dòng xe bus, xe du lịch & xe limousine cao cấp v.v. Các sản phẩm chống ồn, chống rung động của Hitta được hàng trăm đơn vị tin dùng trên khắp cả nước & con số này đang không ngừng mở rộng. Liên hệ chúng tôi hôm nay để được tư vấn:
- ☎️ Hotline: 090.8611.011
- ✉️ Email: hittajsc@hitta.vn